Profil Aktora w kontekście kontroli niszy
Spis Treści ▼
Minimalny Profil Aktora (Zewnętrze, Natura, Możliwości) i znaczenie tych parametrów.
1. Co to jest kontrola niszy?
Dokładny opis problemu niszy i Kontroli Niszy Kontrola Niszy: Istnieje Konflikt (test, okoliczności) na sesji, w którym ta konkretna postać jest najskuteczniejsza i może wnieść coś wartościowego do fikcji. I każda inna postać zrobi to gorzej, nieważne jak dobry by nie był Gracz nią sterujący. opisano wcześniej, w dokumencie: TODO.
W kontekście tego dokumentu wystarczy nam następujący przykład i definicja:
- Adam jest hackerem.
- Basia jest detektywem.
Adam i Basia mają sesję, w ramach której próbują przyskrzynić Mroczną Organizację. Adam ogranicza możliwości i zdobywa informacje, które Basia następnie próbuje przekuć w dowody.
- Gdy na sesji pojawiają się tematy związane z komputerami, Gracz prowadzący Adama wie, że to “jego ruch” i on ma problem do rozwiązania.
- Gdy trzeba kogoś śledzić lub się gdzieś włamać fizycznie, Graczka prowadząca Basię z uśmiechem rozwiązuje problemy.
Adam i Basia mają swoje nisze Kontrola Niszy: Istnieje Konflikt (test, okoliczności) na sesji, w którym ta konkretna postać jest najskuteczniejsza i może wnieść coś wartościowego do fikcji. I każda inna postać zrobi to gorzej, nieważne jak dobry by nie był Gracz nią sterujący. - obszary swojej specjalizacji, sprawiające, że te postacie - i ci Gracze - są na sesji niezbędni.
Celem MG jest zapewnienie, że podczas konstruowania sesji wszystkie postacie mają swoje nisze Kontrola Niszy: Istnieje Konflikt (test, okoliczności) na sesji, w którym ta konkretna postać jest najskuteczniejsza i może wnieść coś wartościowego do fikcji. I każda inna postać zrobi to gorzej, nieważne jak dobry by nie był Gracz nią sterujący. na tej konkretnej sesji
| Fraza | Znaczenie |
|---|---|
| ”Na tej konkretnej sesji” | nie ma znaczenia, że na innej sesji może się przydać, ważna jest TYLKO TA SESJA. |
| ”postacie mają nisze” | istnieje unikalna rzecz w której ta i tylko ta postać jest najlepsza na TEJ SESJI. |
| ”wszystkie postacie” | każda postać ma co najmniej jedną taką niszę na tej sesji |
Czyli “niezależnie od tego jaką postać Gracz ma, na sesji musi być ważny obszar w ramach którego ta postać jest “najlepsza”.
W wypadku sesji konwentowych korzystamy z presetów, czyli gotowych zespołów które są przez Graczy modyfikowane pod siebie. Wtedy MG ma gwarancję, że każda postać w ramach presetu ma swoją niszę i każde dwie postacie są w stanie rozwiązać każdą sesję pasującą do presetu.
Jednak Gracze mają tendencję do “zmieniania postacie w swoje” - i ten dokument jest po to, by pokazać jak budować:
- Postacie
- Presety (Zespoły)
- Organizacje, Statki kosmiczne… innych Aktorów Aktor: ważna Strona Aktywna sesji, próbująca coś osiągnąć lub dookoła której ogniskują się wydarzenia. Postać Gracza, ważny Pojazd, Organizacja. Znaczący byt, za którym może podążać Kamera EZ. .
Jak coś, lista presetów pod tym linkiem
2. Profil Aktora
2.1. Czym jest Aktor?
Aktor Aktor: ważna Strona Aktywna sesji, próbująca coś osiągnąć lub dookoła której ogniskują się wydarzenia. Postać Gracza, ważny Pojazd, Organizacja. Znaczący byt, za którym może podążać Kamera EZ. to strona aktywna (robiąca rzeczy) na sesji.
Aktorem może być:
- Pojedyncza osoba (“Talia Aegis, ekspertka neuronautka”; potem w przykładach w karuzeli poniżej).
- Zespół Postaci Graczy / Preset (“Salvagerzy Neikatiańscy”)
- Organizacja (“Grupa Wydzielona Elatir”; potem w przykładach w karuzeli poniżej).
Aktor może być postacią Gracza, przeciwnikiem lub NPC. Ważne, że każdy Aktor czegoś chce i do czegoś dąży.
2.2. Jak wygląda struktura Aktora?
Aktor składa się z Agendy (“co Aktor chce osiągnąć na tej sesji”) oraz Profilu Aktora (“czym jest Aktor i jak osiąga cele”).
Wizualnie, Aktor ma następującą strukturę:
- Aktor
- Agenda Aktora
- Profil Aktora
- Natura
- Możliwości
- Zewnętrze
Z prostymi wyjaśnieniami:
| Komponent | Znaczenie |
|---|---|
| Zewnętrze | Jak świat widzi Aktora. “Co po researchu na temat Aktora można się o Aktorze dowiedzieć” Reputacja, postrzeganie, strefa rażenia, Aktor-W-Ekosystemie, pozycja społeczna. Kogo Aktor zna, kto Aktora zna, jak Aktor jest postrzegany przez różne grupy. |
| Natura | Kim naprawdę Aktor jest. “Jakie jest miejsce Aktora w świecie, czemu istnieje w świecie” Wartości, motywacje, osobowość, styl działania. Co jest ważne? Jak się zachowuje? |
| Możliwości | Jak Aktor wpływa na rzeczywistość? “Co potrafi zrobić i do czego ma dostęp”. Jakie ma zasoby? Jakie ma umiejętności? |
| Agenda Aktora Agenda: zbiór celów narracyjnych i priorytetów, które kierują działaniami danej strony (Gracza, MG, "Przeciwnika") w trakcie sceny lub sesji. Definiuje to, jaki stan świata jest pożądany przez właściciela Agendy. | Co Aktor chce osiągnąć na tej sesji? Co jest celem Aktora? Jakie ma priorytety? |
Diagramicznie, połączenie z sesją (Ekosystemem sesji):
Czyli:
- Ekosystem postrzega Aktora przez Zewnętrze Aktora.
- Aktor wpływa na Ekosystem używając Możliwości.
- Aktor posiada Agendę która jest zgodna z Naturą Aktora.
- Aktor realizuje Agendę wykorzystując Możliwości Aktora.
- Aktor wpływa na Ekosystem w zakresie / z ograniczeniem swojego Zewnętrza.
2.3. Kilka przykładów obrazujących o co chodzi
Każdy przykład jest zaprojektowany tak, by pokazać inne układy Zewnętrza - Natury - Możliwości na przestrzeni różnych Aktorów. Rekomendujemy przeczytanie wszystkich; pokaże to jak zamodelować różne postacie czy grupy.
2.4. Dodefiniowanie elementów Profilu Aktora
2.4.1. Zewnętrze
Pasywna percepcja, standing oraz domena wpływu Aktora w Ekosystemie:
- “To, co inni widzą o Aktorze”, “Ściana komórkowa (biologicznie) Aktora”, “Aktor w Ekosystemie i w oczach świata”
- Innym siłom wystarczy chwilę zbierania informacji aby dowiedzieć się prawie wszystkiego o Zewnętrzu Aktora.
- To, co o Aktorze “widać” w świecie, choć różne siły mogą widzieć różne rzeczy i mieć różne opinie.
Ale poza tym, Zewnętrze definiuje “zakres możliwości” Aktora.
- Np: influencerka na Tiktoku ma dostęp i potężny wpływ na młodych ludzi, ale jej wpływ nie działa w centrali dużej firmy.
- Np: policjant z biednej dzielnicy jest policjantem, ale poza swoją jurysdykcją nie ma żadnych uprawnień ani możliwości działania.
Czyli Zewnętrze definiuje domenę wpływu Aktora oraz postrzeganie i pasywne efekty dookoła Aktora.
To pole jest kluczowe, bo bez niego nie da się zamodelować Romeo i Julii. Dramat powstał przez Naturę (porywczy młodzi ludzie) oraz przez ich Zewnętrze (relacje Kapuletich i Montekich).
Zewnętrze jest kluczowe dla kontroli niszy, bo określa gdzie Aktor może być skuteczny, a gdzie będzie mieć problemy.
Przykłady typów rekordów Zewnętrza, z interpretacją ▼
2.4.2. Natura
Kim Aktor tak naprawdę jest. Co jest dla Aktora ważne. Co odróżnia Aktora od innych analogicznych postaci o tych samych cechach. Jak wygląda świat, gdyby Aktor mógł go przekształcić na swoje podobieństwo. To, co ta postać sobą reprezentuje, jej charakter, wartości i marzenia.
- Osobowość: Jakiego typu charakter ma Aktor? Czy jest otwarty i pomocny? Może skupiony na pozostaniu niezauważonym? Jakimi Energiami można go opisać?
- Wartości: Na czym Aktorowi najbardziej zależy? Dlaczego istnieje, co uważa za swoją misję i przeznaczenie? Na czym mu zależy?
- Silnik: Czemu postać robi coś więcej niż normalna praca i normalne życie? W które wydarzenia angażuje się proaktywnie? Za jakie działania i przekonania jest skłonna zapłacić?
- Cechy charakteryzujące: może sepleni, może ubiera się w określony sposób?
Przykładowo:
- OSOBA: Szwarcymilian Blakenbauer
- Serce: Bezczelny Chwalipięta, zuchwały “Lord Fae”, kapryśny i skłonny do losowych żartów i kłamstw.
- Silnik: Żyj Kapryśną Pełnią Życia. Nie ma zabawy, którą zdecyduje się odpuścić. Dalej, weselej, bardziej dziko!
- Wartości: Hedonizm, Niezależność. Robi co uważa za słuszne, nikt nie będzie mu mówić jak żyć.
- ORGANIZACJA: Grupa Wydzielona Elatir
- Charakter: Szybka i bardzo niezależna, lewa ręka nie wie co robi prawa. Bezwzględna perfekcja, “wiemy lepiej od Was”.
- Silnik: “Żadna Anomalia w niewłaściwym miejscu, żadna nie szkodzi ludziom”.
- Wartości: Bezpieczeństwo, Niezależność. Ludzie są zbyt wiele warci, by pozwolić na marnowanie ich potencjału i ich krzywdzenie.
Natura opisuje to, co sprawia, że Aktor jest unikalnym bytem (osobą, organizacją) i co stanowi o jego charakterze. Nie ma dwóch istot o tej samej Naturze.
2.4.3. Możliwości
Sposoby, którymi Aktor osiąga swoje cele i Agendę. Niezależnie od tego, czy działaniami bezpośrednimi czy używając Zasobów. Tu trafiają wszystkie Umiejętności, potencjalnie Akcje, Działania, ale też Zasoby (sojusznicy, przedmioty, znajomości, bogactwo).
- Rodziny Umiejętności: Np. zawody: Policjant, Mechanik, Hodowca Psów
- Akcje: GDY (sytuacja), TO (działanie z wynikiem).
- Zasoby: Reputacja, znajomości, pieniądze, wpływy, pojazdy, przedmioty…
Przykłady typów rekordów Możliwości, z interpretacją ▼
3. Archetypy, Postacie, Profile Aktora
Skoro mamy Profile Aktorów (to, co jest w tym dokumencie), po co nam:
Presety:
- Zbiór Archetypów (nie Aktorów Aktor: ważna Strona Aktywna sesji, próbująca coś osiągnąć lub dookoła której ogniskują się wydarzenia. Postać Gracza, ważny Pojazd, Organizacja. Znaczący byt, za którym może podążać Kamera EZ. !) zbudowanych tak, żeby:
- Dowolne dwa / trzy Archetypy z Presetu potrafiły rozwiązać każdą sesję proponowaną w Presecie.
- Każdy Archetyp z Presetu ma swoją Unikalną Niszę Kontrola Niszy: Istnieje Konflikt (test, okoliczności) na sesji, w którym ta konkretna postać jest najskuteczniejsza i może wnieść coś wartościowego do fikcji. I każda inna postać zrobi to gorzej, nieważne jak dobry by nie był Gracz nią sterujący. , czyli obszar w którym jest “najlepsza” i może działać.
- Każdy Archetyp z Presetu ma coś “społecznego” i “specjalistycznego”.
- Presety są zbudowane tak, by tworzyć logiczny, możliwy do pojawienia się Zespół.
- Presety są bytem zaprojektowanym do grania na konwentach lub jednostrzałach.
Archetyp:
- Zbiór Możliwości i elementów Zewnętrza, skierowanych pod kątem łatwego zastartowania postaci.
- Zaprojektowane do zbudowania “zrównoważonych” proto-Aktorów, którzy po pewnej modyfikacji mają silne strony na typowych sesjach dla Presetu.
- Archetypy są zbudowane tak, by były łatwe do zrozumienia i użycia przez Graczy.
- Archetyp jest bardzo prostym, stereotypowym Aktorem albo podstawą do łatwej zmiany w Aktora przez Gracza lub MG
Rekomendacja:
- Kampania / Wątek / Dłuższa Forma -> zbuduj pełnoprawnego Aktora, czy przez nałożenie Profilu Aktora na Archetyp czy całkowicie od zera.
- Jednostrzał / Konwent -> użyj Presetu, by dać pięciu Graczom cztery Archetypy do wyboru, które są sprawną i zbalansowaną drużyną.
4. Slotowanie
Popatrzmy na pozornie prosty Tag Tag Nazwany: Status, cecha lub specyficzna własność bytu która ma znaczenie opisowe i/lub mechaniczne. Np. "Ranny", "Mieszka tu od dawna", "Nieufny", "Potężny Pancerz". , “Nauczyciel Przedszkolny”:
| Kategoria | Wartość |
|---|---|
| Zewnętrze | Nauczyciel Przedszkolny w tym miejscu oznacza “inni znają Aktora jako Nauczyciela Przedszkolnego”. Za tym idzie: znajomość ludzi, wpływ na innych ludzi, konkretna reputacja… |
| Możliwości | Nauczyciel Przedszkolny w tym miejscu oznacza “Aktor ma Umiejętności i Zasoby kompatybilne z Nauczycielem Przedszkolnym”. Czyli: rozmawianie z dziećmi, dostęp do rodziców, odpowiednie uprawnienia… |
A co oznacza slotowanie tego Taga w obszarze Natury? Czy się da?
Tak.
| Kategoria | Wartość |
|---|---|
| Natura | Nauczyciel Przedszkolny oznacza “Aktor zachowuje się jak Nauczyciel Przedszkolny z powołania”. Lubi małe dzieci i ma do nich cierpliwość. Dogaduje się z rodzicami. Praktycznie jest żywym przykładem. |
Praktycznie każdy Tag Tag Nazwany: Status, cecha lub specyficzna własność bytu która ma znaczenie opisowe i/lub mechaniczne. Np. "Ranny", "Mieszka tu od dawna", "Nieufny", "Potężny Pancerz". da się slotować w dowolną z tych kategorii, z nieco odmiennymi znaczeniami. Poniżej kilka przykładów częściej występujących Tagów:
5. Czemu to jest zrobione w ten sposób?
5.1. Dynamiczny model grafu relacji ▼
5.1. Dynamiczny model grafu relacji
Model, którego my używamy do zrozumienia Aktora i roli Aktora to rola dynamicznego grafu relacji.
- Zewnętrze pełni rolę ściany komórkowej, izolującej Naturę i Możliwości Aktora od świata.
- Zewnętrze skupia się na pokazaniu kluczowego “połączenia” czy “interfejsu” na to:
- Co chcemy o Aktorze widzieć na pierwszy rzut oka.
- Jak jest postrzegany przez innych.
Jako przykład:

Zauważcie, że:
- Ernest ma wpisane w Zewnętrzu:
- “ Tien Tien: Mag - Arystokrata podpięty do Sentisieci jednego z Sentisprzężonych Rodów. Eterni”
- “Ogólnie jest postrzegany jako wpływowy i potężny”
- “Mera uważa go za świetną partię”
- “Marysia uważa go za potencjalnego narzeczonego i okazję do wyrwania się”
- “Rekiny uważają go za niebezpiecznego rywala z Eterni; będą go zwalczać dyskretnie”
- Marysia -> Torszecki i Torszecki -> Marysia są zupełnie innymi połączeniami.
- Torszecki traktuje Marysię jako przyszłą żonę.
- Ona jego jako potencjalny problem.
- (żółte strzałki) Mera -> Marysia lub Torszecki -> Rekiny są połączeniami jednostronnymi.
- Mera traktuje Marysię jako arcyrywalkę do ręki Ernesta. Marysia nie wie o istnieniu Mery.
- Torszecki traktuje Rekiny jako poważną frakcję. Rekiny, ogólnie, nie mają silnego wpływu ze strony Torszeckiego.
Od razu widać, co się dzieje.
Przykład:
- AKCJA: Marysia zapewnia sobie sympatię Ernesta na sesji.
- IMPLIKACJA: Mera czuje się zagrożona, będzie chciała zrobić ruch.
- IMPLIKACJA: Rekiny są skonfliktowane. Marysia niby jest ich przełożoną, ale kręci z ich głównym rywalem..?
Dzięki temu od razu widać:
- Potencjalne interakcje
- Jeśli stan sesji / Aktora się zmieni, kto to zauważy (i potencjalnie kto i jak zareaguje)
- Kto ma jakie możliwości i zasięg wpływu
- Każdy ruch Ernesta czy Marysi będzie bardzo widoczny i będzie bardzo kaskadował.
- Ruchy Mery czy Torszeckiego raczej zostaną niezauważone.
5.2. Przeżycia wewnętrzne są nieważne przy charakteryzacji Aktora. Ważny jest tylko wpływ na fikcję. ▼
5.2. Przeżycia wewnętrzne są nieważne przy charakteryzacji Aktora. Ważny jest tylko wpływ na fikcję.
Czasem podczas sesji RPG Gracze skupiają się na “przeżyciach wewnętrznych” Aktora. Z perspektywy EZ to nie ma znaczenia, ważna jest tylko Kamera EZ Kamera EZ: Zarówno Gracz jak i MG są "widzami przed telewizorem"; widok na fikcyjną rzeczywistość gry. Gracz i MG wpływają na opowieść w inny sposób, zmieniając scenę widzianą przez Kamerę. Kamera pokazuje obiektywną rzeczywistość taką, jak widzą "osoby przed telewizorem". .
- Tylko to, co jest widoczne lub zmienia rzeczywistość / fikcję ma jakiekolwiek znaczenie.
- Żadna zmiana w przeżyciach wewnętrznych Aktora nie ma znaczenia, jeśli nie wpływa na fikcję w jakikolwiek sposób.
Dzięki Zewnętrzu możemy łatwo określić główne punkty interakcji Aktora z wszystkim dookoła.
Nie ma znaczenia, że Romeo i Julia są w sobie zakochani. To, co ma znaczenie to to, co Romeo i Julia robią przez to, że są zakochani.
- Samo zakochanie nie ma żadnego wpływu na świat, jest Agendą Agenda: zbiór celów narracyjnych i priorytetów, które kierują działaniami danej strony (Gracza, MG, "Przeciwnika") w trakcie sceny lub sesji. Definiuje to, jaki stan świata jest pożądany przez właściciela Agendy. (“co chcę od tej sesji”).
- Romeo i Julia są scharakteryzowani przez:
- Naturę (porywczy młodzi ludzie)
- Zewnętrze (relacje Kapuletich i Montekich).
- To ich działania - w formie Możliwości - tworzą szekspirowski dramat. Nie ich przeżycia wewnętrzne i zakochanie.
To jest powiązane ze sławnym “Show, don’t tell”.
5.3. Da się bardzo zróżnicować Aktorów przez te trzy elementy Profilu
5.3.1. Domyślne postacie
Wyobraźmy sobie dwie postacie, które mają te same cechy:
- Adam, influencer.
- Bartek, influencer.
Dwie postacie, które są influencerami. Jak można je zróżnicować? W tej chwili są identyczni i raczej nie powinni być na tej samej sesji.
5.3.2. Różnicowanie przez Możliwości - inne sposoby działania ▼
5.3.2. Różnicowanie przez Możliwości - inne sposoby działania
- Adam jest influencerem. Jego unikalne Możliwości:
- Influencer Technologiczny, składa rzeczy i pokazuje ciekawe nowinki przed kamerą, eksperymentuje.
- Ekspert od technologii, kompetentny inżynier. Konstruktor sprzętu.
- Szczególna specjalizacja: drony i zdalne sterowanie.
- Bartek jest influencerem. Jego unikalne Możliwości:
- Miłośnik metalu i cosplay. Przerabia piosenki na wersje metalowe, śpiewa i gra. Wszystko w kostiumach.
- Człowiek-orkiestra. Śpiewa, tańczy, gra na różnych instrumentach. Ogromna wiedza o muzyce.
- Szczególna specjalizacja: doskonałe wyczucie młodych ludzi i co im się spodoba a co nie.
Wpierw przejdźmy przez sposób, jak to skonstruowałem:
- Struktura: od ogółu do szczegółu.
- Czyli: Wysokopoziomowy opis -> co warto wiedzieć i co robi -> szczególna unikalna specjalizacja.
- To sprawia, że szybkim spojrzeniem można określić co robi, gdzie się przydaje i w czym jest szczególnie dobry.
- Postać jest dużo szersza niż powyższe trzy linijki, ale patrząc na to co jest napisane umiemy “przewidzieć” co pasuje do postaci a co nie.
A teraz popatrzmy na różnicowanie niszy przez Możliwości. Bo zarówno Adam jak i Bartek są influencerami. Oboje coś robią / pokazują działając przed kamerą (streaming?). Ale są bardzo różni i mogą działać na tej samej sesji, uzupełniając się elegancko.
Załóżmy przykład sesji detektywistycznej. Komuś zaginął kot. Trzeba kota znaleźć.
- Bartek ma szczególne znajomości i metody wpływu na młodych ludzi. Jest w stanie rozpalić temat. “Ktokolwiek widział, ktokolwiek wie”. Pozyskać kierunek, gdzie w ogóle zacząć szukać.
- Adam mając dostęp do dron i różnych urządzeń jest w stanie sprawdzać ślady, które młodzi ludzie przyprowadzą. Niech będzie, prowadzą do konkretnego osiedla w konkretnym mieście.
- Bartek bez żadnego problemu może zorganizować koncert charytatywny, by mieć pretekst czemu cały ten sprzęt i ludzie są w okolicy. Buduje bazę dla Adama i podnosi znaczenie kota / zwierzątka domowego.
- Adam może wyposażyć młodych ludzi chętnych pomóc Bartkowi w odpowiedni sprzęt, by mogli znaleźć tego kota.
Dwóch influencerów, a każdy inny. Oczywiście, nie jest to sesja idealnie do nich dopasowana, ale pokazuje że mimo, że są dwoma różnymi influencerami to mogą działać razem. I jak uzupełniają swoje luki krzyżowo.
5.3.3. Różnicowanie przez Naturę - prawdziwe charaktery ▼
5.3.3. Różnicowanie przez Naturę - prawdziwe charaktery
- Adam jest influencerem. Jego unikalna Natura:
- Obsesyjna potrzeba kontroli wizerunku. “Można mówić o mnie dobrze - lub wcale”.
- Destruktywny w walce. “Nieważne, czy ja wygram. Ważne, że Ty przegrasz”.
- Elegancki i uprzejmy, ale nie ma w nim ciepła. Gdy jest zaatakowany, przełącza się przełącznik - i staje się obsesyjnym potworem.
- Bartek jest influencerem. Jego unikalna Natura:
- Ekstrawertyczny i towarzyski. “Lubię być w centrum uwagi”.
- Tendencja do deeskalacji i unikania problemów. “Będzie co ma być, wolę się posunąć niż prowadzić do dramy i problemów”.
- SKRAJNIE lojalny. Nie zostawi przyjaciela w potrzebie.
Zbudowałem ich w bezpośrednim konflikcie charakterów ze sobą.
Wyobraźcie sobie sytuację, że ta dwójka pracuje razem czy robi wspólnie jakiś projekt. Od razu widać, że Adam naciska na Bartka, chce być “lepszy”. Bartek na to pozwala. Ale od pewnego momentu jeden z fanów Bartka wyciąga jakieś brudy z przeszłości Adama. Adam się zacietrzewia. Bartek broni fana. Adam kieruje gniew na Bartka. Ten - wyjątkowo - się nie wycofuje, bo chroni “swojego człowieka”.
Eskalacja rośnie.
TERAZ.
To jest sposób jak buduje się konflikty charakterów i osobowości pomiędzy kluczowymi Aktorami i Postaciami Graczy. Czyli np. jeśli Gracz gra Bartkiem, Adam jest świetnym NPC będącym sojusznikiem i przeciwnikiem (i na odwrót). Ale gdy budujecie Postacie Graczy, to jednak nie powinny mieć tak radykalnie sprzecznych Natur. Bo czemu ten Zespół w ogóle trzyma się razem?
Prawda jest taka, że budując Zespół skupiamy się na kohezji. Niech postacie się lubią. Mogą rywalizować, ale muszą się lubić i szanować. Chyba, że robicie konkretną, skomplikowaną opowieść z elementami PVP i wiecie co robicie - ale w tym momencie nie potrzebujecie tego dokumentu.
Typowa drużyna postaci graczy w filmie to coś w stylu “młody policjant, pełen ognia, ignorujący reguły” oraz “stary policjant, trzyma się reguł, działa spokojniej”. Mają te same cele ale inne podejście do tego samego problemu. Konflikty są w warstwie taktycznej (“jak to zrobimy”), ale jest wspólny szacunek i chęć osiągnięcia tego samego celu.
5.3.4. Różnicowanie przez Zewnętrze - Aktorzy żyją w innych ekosystemach ▼
5.3.4. Różnicowanie przez Zewnętrze - Aktorzy żyją w innych ekosystemach
- Adam jest influencerem. Jego unikalne Zewnętrze:
- Pochodzi z bardzo bogatej rodziny z brudną historią. Wyrzekł się ich, ale oni jego nie. Niektórzy próbują wkupić się w łaski rodziny przez pomaganie Adamowi, przez co Adam jest nieufny.
- Firmy technologiczne są bardzo zadowolone ze współpracy z nim. Nie tylko on jest pracowity, ale też jego rodzina to dyskretnie odpowiednio wynagradza.
- Jego fani uważają go za szczerego i pracowitego, który wykorzystuje pieniądze do demonstrowania fajnych rzeczy a nie do przechwalania się.
- W kręgach influencerów jest traktowany jako pozer, który “udaje, że do wszystkiego doszedł sam”.
- Bartek jest influencerem. Jego unikalne Zewnętrze:
- Rodzina Adama doprowadziła do bankructwa rodzinę Bartka, by tanio kupić firmę i ziemię. Bartek do dzisiaj im nie zapomniał. Wspiera Adama na złość rodzinie Adama.
- Cieszy się niesamowitym powodzeniem zwłaszcza wśród młodych fanek, które uwielbiają jego styl, muzykę i sposób bycia. “Świetny, muskularny chłopak, metalowiec i cosplayer”.
- Bliskie powiązania z komuną anarchistyczną, która jest skrajnie antysystemowa, ale nie jest radykalna.
- Wydał kilka płyt własnym sumptem, przez co jest postrzegany jako “prawdziwy artysta” a nie “influencer z internetu”. Płyty były, cóż, przeciętne.
Oboje są influencerami, ale żyją w zupełnie innych światach i mają zupełnie inne problemy i znajomości.
- Adam próbuje uciec od rodziny (która traktuje to jako młodzieńczy bunt), Bartek próbuje wybić się jako artysta.
- Adam ma dostęp do pieniędzy i technologii, Bartek ma przyjaciół i fanów.
Oboje są ciekawymi postaciami, ale są skrajnie różni. Od razu widać, jak np. “Komuna Anarchistyczna” Bartka może wejść w konflikt z Adamem lub “Firmami Technologicznymi” wspierającymi Adama - i wtedy Adam będzie musiał coś z tym zrobić. A przecież Bartek Adama wspiera i jest jednym z jego nielicznych przyjaciół.
Tak samo jeśli się okaże że w rodzinie Adama jest “ta jedna siostra” która chce się wyplątać z domu, Bartek będzie jej strasznie nieufny.
Czyli z uwagi na Zewnętrza graf się plącze i gmatwa. Same powiązania to nie tylko zasoby i możliwości, to też okazje do konfliktów między Aktorami i do odkrywania nowych aspektów Aktorów.
5.3.5. Wielowymiarowe różnicowanie Aktora
5.3.5.1. Ogólnie, różnicujemy wieloma wymiarami
Jakkolwiek można różnicować Aktora przez pojedynczy element, ale w rzeczywistości zwykle różnicujemy Aktora w kilku wymiarach jednocześnie.
Na tym polega większość filmów/książek z bohaterami zbiorowymi - mamy jedną potężnie scharakteryzowaną postać i inne “pomocnicze” z niewielką charakteryzacją.
5.3.5.2. Różnicowanie postaci pierwszoplanowych (Aktorów)
Wszystko, co robiliśmy do tej pory to było różnicowanie Aktora pierwszoplanowego; kontrola niszy, postacie Graczy… czyli wszystkie te postacie z przykładów do tej pory działają.
Dla postaci pierwszoplanowych (Aktorów) warto używać wszystkich trzech wymiarów - tak jak pokazane w poprzednich przykładach.
Zupełnie inna zasada dotyczy jednak postaci drugoplanowych, czyli np. “mam 15 NPC na sesji, z czego część pojawi się tylko na tej sesji”.
5.3.5.3. Różnicowanie postaci drugoplanowych (NPC tła)
Doskonałym przykładem gdy mamy do czynienia z dużą ilością postaci Zacznijmy od Smerfów.
- Smerf Ciamajda:
- Zewnętrze: Opinia tego, który na pewno coś zepsuje.
- Natura: szczególnie dobre serce, chce być pomocny.
- Smerf Pracuś:
- Możliwości: potrafi robić wszystko, co jest potrzebne w wiosce. “Inżynier wśród Smerfów”.
- Natura: pracowity, zawsze coś robi, rzetelny i akuratny
Zauważcie jak niewielka jest ta różnica charakteryzacji. Praktycznie po jednym Tagu Tag Nazwany: Status, cecha lub specyficzna własność bytu która ma znaczenie opisowe i/lub mechaniczne. Np. "Ranny", "Mieszka tu od dawna", "Nieufny", "Potężny Pancerz". i zróżnicowanie nie dotyczy każdej kategorii.
Popatrzcie na typową książkę z oddziałem, film ze strażakami itp:
- Mamy pięciu żołnierzy.
- Pierwszy ma broń ciężką (np. wyrzutnię rakiet) i rozmawia ze swoją wyrzutnią, jakby była jego przyjaciółką.
- Drugi jest szczupły. Jest hazardzistą, który uwielbia grać w pokera i zawsze oszukuje. Ma też problem z higieną.
- Trzeci obsesyjnie dba o zaopatrzenie i jakość sprzętu. Jednocześnie zawsze ma coś do jedzenia. Śpi jak kamień, ale nikt go nie okradnie - to maskotka oddziału.
- Czwarty…
Widzicie? Tego typu postacie nie muszą mieć zaawansowanej charakteryzacji i różnicowania. Wystarczy, że wiecie “który jest który”. Tu nie ma problemu kontroli niszy, jak długo oddział jako całość zapewnia wszystkie nisze które są potrzebne.
5.4. Różnicowanie jako odchylenie od domyślnego konceptu
To, czego jeszcze nie powiedzieliśmy (choć już pokazaliśmy kilka razy) to jest to, że różnicowanie Aktora oprócz kontroli niszy Kontrola Niszy: Istnieje Konflikt (test, okoliczności) na sesji, w którym ta konkretna postać jest najskuteczniejsza i może wnieść coś wartościowego do fikcji. I każda inna postać zrobi to gorzej, nieważne jak dobry by nie był Gracz nią sterujący. jest też mechanizmem budowania spójnego obrazu Aktora w głowie Graczy i MG. A za tym idzie dość interesująca rzecz - nie musimy pisać rzeczy oczywistych, które są spójne ze skojarzeniami nas wszystkich.
Różnicowanie tak naprawdę robione jest przez odchylenie od domyślnego konceptu. Wszystko, co pasuje do domyślnego konceptu jest “oczywiste” i nie trzeba tego pisać. To jak ze Smerfami - WIEMY że są niebieskie. Nie trzeba tego pisać.
Popatrzcie:
Tadeusz, Możliwości: snajper.
Co o nim wiemy? Co wynika z ogólnika “snajper”?
- Jest bardzo celny.
- Potrafi wykorzystywać karabin snajperski na dalekich dystansach.
- Nie jest mu obce czołganie się i ukrywanie.
- Jest cierpliwy, atletyczny, ma dobrą kondycję i jest wytrzymały.
To sprawia, że nie musimy pisać “celny”, “cierpliwy”, bo to wynika z tego, że jest snajperem. Ale popatrzcie na to:
Tadeusz:
| Kategoria | Wartość |
|---|---|
| Możliwości | Snajper Ma cyberwszczepy, dzięki którym trafia w cel i które dają mu wybitną percepcję. |
| Natura | Porywczy. Niedowidzi bez wszczepów; nienawidzi ich, ale nigdy się nie przyzna do słabości. |
| Zewnętrze | Kiedyś wybitny snajper który miał wypadek; buduje aurę niezwyciężonego i najlepszego. |
Zupełnie inny Tadeusz, prawda?
Co ważne - to co mamy w tabelce to są odchylenia od domyślnego konceptu snajpera. Jeśli coś nie jest napisane ale “ogólnie pasuje”, to jest tak jak uważa Właściciel Właścicielstwo: prawo do wyłącznego decydowania o komponencie fikcji (postać, NPC, frakcja, fakt...), jego zachowaniach, rozwoju i cechach. Każdy komponent fikcji ma jednego właściciela. Aktora - jak długo jest to spójne z Konwencją Konwencja: "W co tak naprawdę gramy, co nam wolno i co może się wydarzyć", czyli uzgodniony wspólnie zestaw ram i oczekiwań co do tego "w jaki film gramy". Ton, styl, poziom Mgły Wojny, co jest możliwe, wesoło czy poważnie, jakie stawki są realne... oraz ogólnym zrozumieniem świata i fikcji.
5.5. Zewnętrze, Natura i Pozycjonowanie pozwalają odkryć prawdziwą Naturę Aktora na sesji
Jednym z kluczowych elementów projektowania sesji jest koncept Pozycjonowania Pozycjonowanie: ustawienie celu i agendy postaci przez "miejsce" w fikcji. Np. "jesteś strażakiem i jest pożar" to pozycjonowanie sprawiające, że pierwsze ruchy Graczy najpewniej będą skierowane w stronę pożaru i ratowania ludzi. , czyli:
- Gdzie na początku sesji jest Aktor?
- Jaki jest pierwotny cel Aktora na sesji?
- Co Aktor stawia na szali i co potencjalnie zyskuje?
Jest pożar w domu.
- Aktor: Ojciec z małymi dziećmi w tej sytuacji ma silną presję na ewakuację dzieci i ucieczkę z domu.
- Aktor: Strażak ma silną presję na ewakuację ludzi ze środka i ugaszenie pożaru.
- Aktor: Ukrywający się przestępca ma silną presję, by wykorzystać pożar do ucieczki i zgubić ślady.
Różni Aktorzy z uwagi na Pozycjonowanie inaczej wchodzą w interakcję z wydarzeniami na sesji.
Pozycjonowanie naturalnie wynika z Zewnętrza oraz Natury Aktora oraz z odpowiedniego umieszczenia okoliczności startowych sesji.
- Np. czemu przestępca wykorzystuje pożar do ucieczki zamiast ratować innych?
- To wynika z:
- domyślnego Zewnętrza (“ścigają mnie”)
- domyślnej Natury (“muszę zapewnić bezpieczeństwo, nie wrócę za kratki”)
Jeśli przestępca nie jest ścigany, Gracz nie ma “sterowania” co powinien zrobić. Wtedy Natura przeważa. Jeśli Gracz chce grać “przestępcą, ale ogólnie dobrym człowiekiem który zbłądził”, to decydując o ratunku rodziny w płonącym domu Gracz ujawnia prawdziwą Naturę Aktora. Bo jesteś tym co robisz a nie tym, co jest napisane na karcie.
Jeśli przestępca jest ścigany a Gracz mimo wszystko ratuje rodzinę, to powinno zostać zapisane w Naturze Aktora. Bo to jest odpowiednio silne odchylenie od oczekiwań, byśmy rozumieli dlaczego Aktor tak zrobił.
6. Podsumowanie
6.1. Presety są OK, zadziałają w większości przypadków
Dla normalnych sesji konwentowych albo dla jednostrzałów Presety są doskonałym rozwiązaniem.
- Są zbalansowane pod kątem Archetypów w ramach konkretnego Presetu; każdy Archetyp jest przydatny i skuteczny.
- Presety są powiązane z konkretnym typem sesji, więc dla sesji typu XXX -> bierzemy odpowiadający Preset YYY.
- Gracze są w stanie łatwo przekształcić Archetyp z Presetu w pełnoprawnego Aktora.
Zawsze można wzbogacić Archetyp o np. Zewnętrze czy zmodyfikować Możliwości, by Archetyp lepiej pasował do sesji lub konkretnego Gracza.
Kiedy zatem wykorzystujemy Profil Aktora? Gdy budujemy postać do dłuższej kampanii lub gdy rozumiemy Kontrolę Niszy Kontrola Niszy: Istnieje Konflikt (test, okoliczności) na sesji, w którym ta konkretna postać jest najskuteczniejsza i może wnieść coś wartościowego do fikcji. I każda inna postać zrobi to gorzej, nieważne jak dobry by nie był Gracz nią sterujący. i chcemy złożyć konkretną drużynę, zwłaszcza dookoła konkretnego Theme and Message.
Tworzymy sesję o tym, że nawet w bardzo Skażonej Skażenie: wypaczenie i zniekształcenie bytu (osoby, pojazdu, przedmiotu, miejsca lub konceptu) przez Energię Magiczną, które zmienia jego własności w stronę Energii lub powoduje w tym bycie szkody. osobie nadal jest dobro. To sprawia, że potrzebujemy konkretnego Aktora, który będzie miał odpowiednio skonfigurowane Elementy:
- Zewnętrze: “Wygląda jak potwór i tak jest traktowany”, “wszyscy na niego polują lub od niego uciekają”
- Natura: “Ma problemy z kanibalizmem”, “nie pozwoli skrzywdzić dzieci”
- Możliwości: (jakieś przepakowane umiejętności)
I teraz ten Aktor trafia na sesję, w której mamy szanowanego członka społeczności, który porywa dzieci i je sprzedaje. Nasz Aktor będzie elementem Zespołu, który próbuje ukrócić ten proceder i uratować dzieci.
Jest to na tyle nietypowe i charakterystyczne dla tej opowieści, że nie istnieje Preset, który by to wspierał. Dlatego tworzymy specjalistyczny Profil Aktora.
Z doświadczenia, wyprowadziliśmy eksperymentalnie, że Archetypy z Presetów po prostu działają dla nowych Graczy i na konwentach. Pod to są zoptymalizowane.
6.2. NPC Tła nie potrzebuje dużo by być wyrazistym
Najlepszy dowód tego, że NPC Tła nie potrzebuje dużo to “Smerfy”, “Gumisie” czy np. “CSI Miami”.
Mamy kilka mocno scharakteryzowanych i zróżnicowanych postaci, dookoła których kręci się Kamera Kamera EZ: Zarówno Gracz jak i MG są "widzami przed telewizorem"; widok na fikcyjną rzeczywistość gry. Gracz i MG wpływają na opowieść w inny sposób, zmieniając scenę widzianą przez Kamerę. Kamera pokazuje obiektywną rzeczywistość taką, jak widzą "osoby przed telewizorem". . Pozostałe postacie są wyraziście zarysowanymi postaciami drugoplanowymi. Mają 1-3 unikalne, silne cechy i to wystarcza, by były ciekawe i warte zapamiętania.
Czasami na przestrzeni serialu postać drugoplanowa dostaje nowe cechy charakteryzujące i staje się “bogatsza”. Pojawiają się nowe pola na liście Zewnętrze - Natura - Możliwości. Ale nie spotka to wszystkich postaci.
Coś w stylu “Maria, matka dwójki dzieci, zawsze elegancka, nie pokazuje gniewu i nie rozmawia z obcymi” może być wystarczające.
6.3. Nawet prosty Profil Aktora jest wystarczający i przydatny, ale wszystkie elementy są potrzebne
Większość przykładów, z którymi pracowaliśmy to były “proste” przykłady. Popatrzmy na postać poniżej:
Kazimierz Dwunaściak, strażak z Pustogoru
| Kategoria | Wartość |
|---|---|
| Zewnętrze | * Bohater mediów - “zawsze jest we właściwym miejscu we właściwym czasie” * Ma kilka odznaczeń za bohaterstwo * Lokalna społeczność go uwielbia |
| Natura | * Ma silny instynkt przetrwania i wierzy swojej intuicji * Syndrom oszusta - przekonany że wszyscy go przeszacowują * Dba o ludzi i naprawdę stara się im pomóc * Bardzo zależy mu na reputacji. |
| Możliwości | * Strażak * Mistrz improwizacji - znajdzie rozwiązanie używając tego co ma pod ręką * Świetne wyczucie ludzi i sytuacji - wie kiedy coś “nie gra” |
Jest to BARDZO PROSTY Aktor, a jednak widać wyraźnie kim jest ta postać, jak się zachowa oraz do czego będzie służyć.
- Zewnętrze sprawia, że ludzie z nim chętnie rozmawiają. Jest to jednostka społeczna Zespołu.
- Możliwości sprawiają, że dobrze ludzi czyta i szybko się adaptuje do sytuacji.
- Natura pokazuje, że jest skłonny robić to, co uważa za prawidłowe, nawet jeśli to wygląda “dziwnie”. I próbuje pomóc.
Tak naprawdę nie potrzeba wiele. To jest Aktor, który jest prosty do prowadzenia i od razu widać, że atakując w jego bohaterstwo ORAZ reputację można łatwo go skłonić do zrobienia czegoś heroicznego.
6.4. Profil Aktora będzie się zmieniał na podstawie czynów Aktora i na przestrzeni sesji
Jak w wypadku przestępcy, który ALBO decyduje się wykorzystać płonący dom do ucieczki ALBO uratuje rodzinę mimo ryzyka dla siebie, to czyny Gracza (Właściciela Aktora) będą odzwierciedlały prawdziwą Naturę Aktora.
Gdy zaczynamy grać sesję, mamy wyobrażenie kim jest Aktor. Ale tak naprawdę dowiemy się kim jest Aktor dopiero, gdy Aktor będzie skonfrontowany z trudnymi sytuacjami i będzie musiał podjąć decyzję.
To nie był błąd projektowania. To normalne.
Na początku sesji mamy pewną hipotezę Aktora - kim chcemy grać, co ma umieć, jak się zachowuje. Podczas sesji okaże się, że Możliwości są zbyt podobne do innego Aktora i nasz Aktor “troszkę się rozsunie”. Czyny Aktora ujawnią jego Naturę. Okaże się, że tak grana postać powinna mieć nieco inne Zewnętrze.
Typowym jest, że Aktor po 10 sesjach kończy w 30-60% inny niż był na początku.
To normalne. To jest siła EZ, nie słabość tego systemu. Dlatego koncept Kamery EZ. W filmie też byśmy nie dowiedzieli się o Aktorze wszystkiego w pierwszej scenie.